Câu chuyện về nàng Dương

Có một nhân vật đáng chú ý trong chương sử này đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Dương quí phi, phi tần được sủng ái của Hoàng đế, được nhiều người coi là kẻ mang đến sự suy tàn chóng vánh của một triều đại huy hoàng. 

Phải chăng đất nước đã thực sự tan rã vì nhan sắc và sức ảnh hưởng của một phi tần? Hay nàng là một vật tế thần dễ dàng trong thời loạn?

Khi người phối ngẫu thân cận nhất của Hoàng đế Đường Huyền Tông qua đời vào năm 737, dường như không gì có thể khuây khỏa nỗi sầu của ông. Rồi một ngày, định mệnh đã đưa một nhân vật mới vào thế giới của vua.

Người ta nói rằng nàng Dương có mái tóc như mây bay và khuôn mặt đẹp khiến muôn hoa phải thẹn. Hoàng đế  say mê nàng ngay lần gặp đầu tiên. Sau đó, ông thấy rằng ông không thể xa nàng.

Năm 745, Huyền Tông phong nàng Dương làm Quý phi, cấp bậc cao nhất dành cho các phi tần của hoàng cung. Ông cũng ban tước hiệu và vinh danh cho nhiều người thân của nàng, bao gồm cả người cha đã quá cố của nàng.

Những ngày tháng của nàng Dương trở nên huy hoàng ngoài sức tưởng tượng. Là viên bảo ngọc trong lòng bàn tay của hoàng đế, nàng cùng vua dạo chơi trong một thế giới dát vàng, nàng được trang điểm bằng ngọc quý và thướt tha trong những bộ xiêm y lụa óng ả.

Nhưng trong khi họ đang thưởng thức rượu cùng với các bữa tiệc thịnh soạn và thưởng thức âm nhạc cùng với những vũ điệu tinh tế thì những rắc rối lại ập đến xung quanh.

Ở miền biên ải, các tiết độ sứ ở xa kinh thành ngày càng hùng mạnh. Đặc biệt là viên tướng  An Lộc Sơn, người mà trước đây có quan hệ khá thân thiện với hoàng đế và quí phi đã tập hợp một lực lượng 200.000 quân do y đứng đầu.

Trong khi đó, các đại thần thì tha hóa các thành viên gia tộc của quý phi vì lợi ích cá nhân. Và các cuộc chống đối nổ ra với lý do rằng hoàng đế đã bỏ bê việc nước của ông khi có nàng Dương bên mình.

Nổi loạn, bỏ chạy, thống khổ

Năm 755, An Lộc Sơn huy động lực lượng của mình và tiến vào miền bắc Trung Quốc. Khi y tiến về phía nam, nhiều người dân địa phương đã gia nhập lực lượng của y.

Đến năm 756, quân nổi loạn đã tiến đến ngoại ô kinh thành Trường An của nhà Đường. Vua Huyền Tông, cùng với nhiều thành viên trong triều đình của mình cùng nàng Dương đã chạy trốn về phía nam trong một hành trình gian khổ qua nhiều núi non.

Tuy nhiên, khi họ đến gần trạm Mã Ngôi, những người lính đã kiệt sức vì đã chịu đủ khổ ải. Họ cầu xin hoàng đế xử tử Dương Quý phi - “kẻ là nguồn cơn” gây ra đau khổ cho toàn bộ quốc gia. Họ từ chối tiếp tục phục vụ nếu nàng không bị xử tử.

Không còn lựa chọn nào khác, hoàng đế… đã đồng ý. Thi thể của nàng được khâm liệm trong nước hoa và vải lụa tím và được lính ngự lâm của Hoàng gia chôn cất bên con đường gập ghềnh.

Hậu quả

Khi đoàn tùy tùng của Đường Huyền Tông đến nơi ẩn náu ở phương nam thì con trai của ông - Hoàng thái tử đã lên ngôi Hoàng đế. Nhận được tin này, Huyền Tông nhường ngôi và lên làm Thượng hoàng rồi đứng sang một bên. Và khi tân Hoàng đế chiếm lại kinh đô Trường An từ quân nổi loạn, Thượng hoàng Huyền Tông già cả cũng trở về cung.

Thượng hoàng đã dành những năm còn lại của mình cho cuộc sống lặng lẽ. Tuy nhiên, thời gian trôi qua đã không thể xóa nhòa những ký ức về vị phối ngẫu yêu quý của ông. Chỉ sau khi nhận được bức chân dung của nàng, ông mới tìm được một chút an ủi bằng cách đến ngắm bức chân dung mỗi ngày.

Một số phiên bản của câu chuyện xúc động này kể về việc có một vị đạo sĩ đến thăm Thượng hoàng. Vị này thương xót ông và đã giúp ông liên lạc với Dương quý phi ở thế giới bên kia. Khi đạo sĩ tìm thấy nàng trong một cung điện giữa những đám mây, người phối ngẫu cô đơn ấy đã bẻ đôi chiếc trâm cài tóc và hộp trang sức quý giá của nàng - cả hai đều là quà của Thượng hoàng ban cho nàng trước đây và đề nghị đạo sĩ mang mỗi thứ một mảnh về cho ông như một biểu tượng cho lòng chung thủy của nàng.

Lịch sử sẽ tiếp tục tưởng nhớ Dương quý phi - một trong Tứ đại mỹ nhân của Trung Quốc cổ đại - những người phụ nữ có ngoại hình xinh đẹp và tài năng phi thường, những người mà cuộc đời của họ đã gây ra những thay đổi lớn đến với vận mệnh của đế chế. Câu chuyện của nàng cũng đã được vĩnh cửu hóa bằng tác phẩm Trường hận ca của đại thi hào Bạch Cư Dị, cũng như nhiều tác phẩm văn học, kịch, thơ và điện ảnh trong suốt hàng thiên niên kỷ.

Tiết mục “Đường Hoàng đế và Dương quí phi” - của Shen Yun 2023 là một màn múa cổ điển Trung Hoa tái hiện lại câu chuyện lịch sử này.