Những nhân vật đầy cá tính trong Thủy Hử

Thủy Hử là một trong những tác phẩm kinh điển hay nhất và đầy hành động nhất của văn học Trung Quốc. Cuốn tiểu thuyết hư cấu lịch sử này, được tác giả Thi Nại Am viết vào thế kỷ 14, kể về những tướng cướp – hảo hán lang thang trên đất nước Trung Quốc vào thời Bắc Tống, cách đây khoảng 9 thế kỷ trước.

Từ cao đến thấp, từ xa đến rộng, 108 vị anh hùng ngày nào đã tụ họp ở núi Lương Sơn Bạc. Vì sao những nhân vật đầy cá tính ấy đến nơi này? Bạn có thể nhận ra một số nhân vật từ các vở biểu diễn của Shen Yun.

Đón Mưa

Quá trình biến đổi của Tống Giang từ một viên thư lại trở thành kẻ sát nhân bắt đầu khi một cặp vợ chồng già và con gái của họ dọn đến làng của anh. Ông lão mất sớm, hai mẹ con bơ vơ ngoài đường. Vụ việc được đưa đến trước mắt Tống, anh đã thương hại hai người và thu xếp một đám tang đàng hoàng cho người cha và cấp cho hai mẹ con đủ tiền để trang trải cuộc sống.

Để tỏ lòng biết ơn, người mẹ đã gả con gái mình cho Tống, anh này từ chối nhưng cuối cùng cũng nghe theo. Tống mua cho vợ và mẹ vợ một căn nhà và chu cấp mọi nhu cầu của họ. Mặc dù đã kết hôn nhưng anh ta ít khi để ý đến vợ mà vẫn mải mê với công việc của mình.

Một ngày định mệnh, Tống mời người giúp việc cao ráo, đẹp trai đến nhà chơi. Vợ anh ta sớm phải lòng người này và tình cảm nảy sinh giữa hai người.

Trước đó, Tống đã nhận được một lá thư từ một nhóm tội phạm mà anh đã giúp thoát khỏi rắc rối hình sự. Đó là một bức thư cảm ơn với lời hứa sẽ trả nhiều vàng để báo đáp. Tống từ chối số vàng, nhưng vẫn giữ bức thư như một một bằng chứng về thiện chí của bạn mình. Anh ta giấu kín bức thư vì việc thông đồng với bọn cướp là một trọng tội.

Một ngày nọ, người vợ gian dối của Tống muốn lấy trộm của cải của anh ta và tình cờ nhìn thấy bức thư. Sau đó, cô ta quyết định tố giác chuyện này như một cách để thoát khỏi chồng và để cưới người tình của mình. Khi cô ta định phản bội Tống một lần nữa, một cuộc tranh cãi đã nổ ra và anh đã kết liễu cô ta.

Mẹ và người tình của người phụ nữ chết ấy đã tố cáo Tống, họ mua chuộc tất cả các quan chức địa phương và xin họ xử tử anh. Tống đã bỏ trốn và cầu cứu những người bạn cũ đang sống ngoài vòng pháp luật của mình đang ở trên Lương Sơn Bạc. Họ vui vẻ tiếp nhận anh ta và cuối cùng bầu anh làm thủ lĩnh của họ.

Người Đả Hổ

Tiếp theo, chúng ta gặp Võ Tòng, người anh hùng với biểu tượng đã đánh chết hổ bằng tay không trong khi say rượu (người anh hùng say, không phải hổ say). Võ Tòng cũng là một trong những tướng cướp chính trực.

Câu chuyện về vụ đả chết hổ của chàng được nhiều người biết đến và là chủ đề của vũ điệu Võ Tòng đả Hổ năm 2010 của Shen Yun (bạn có thể xem trên Shen Yun Zuo Pin). Câu chuyện như sau:

Bên bìa rừng có một ngôi làng đang bị một con hổ ăn thịt người khủng bố. Võ đi bộ qua khu vực này khi chàng say rượu và băng qua rừng vào ban đêm vì không nhìn thấy những cảnh báo. Con hổ khét tiếng, khi phát hiện ra mồi ngon, nó nhảy ra vồ chàng và bị chàng nện chết bằng ba cú đấm. Gần sáng, khi Võ đi đến ngôi làng phía bên kia khu rừng, chàng (người hùng, không phải con hổ) được một nhóm đàn ông chào đón và họ khiêng con hổ đi diễu hành quanh thị trấn. Võ lập tức trở thành nhân vật huyền thoại.

Khi dân làng khen ngợi lòng dũng cảm và sức mạnh của chàng, Võ khiêm tốn trả lời rằng đó là vì người dân trong làng có đức hạnh nên các vị thần đã giúp họ - chàng chỉ đơn giản là đóng vai diễn của mình thôi.

Tuy nhiên, chẳng bao lâu sau Võ cũng gặp rắc rối. Giống như Tống và nhiều anh hùng thảo dã khác, các vấn đề của chàng nảy sinh khi - đối mặt với tham nhũng và bất công - chàng đã tự mình giải quyết vấn đề.

Võ đã đến thăm anh trai của mình, một người đàn ông vô can và tốt bụng, nhưng lùn và xấu trai, còn người vợ ông ta là một phụ nữ xinh đẹp. Khi thấy Võ Tòng cao lớn và bảnh bao, chị này đã cố gắng ve vãn chàng. Chàng đã nhìn rõ ý định xấu xa của chị dâu và đã nghiêm khắc cảnh báo rằng nếu chị ta tiếp tục bội bạc với chồng thì chàng sẽ trừng trị.

Khi ấy một tên hàng xóm giàu có đã để mắt đến vợ của người anh và hắn bày mưu với một mụ mối gian xảo để lôi kéo chị ta. Hai người đã ngoại tình khi Võ đi vắng, rồi hắn đã giết người anh trai của chàng.

Khi Võ trở về và biết được hoàn cảnh xung quanh cái chết của anh trai mình, chàng đã quyết định trả thù với sự phán xử nhanh chóng. Hình phạt cho tội ngoại tình là hành quyết, và số phận của cặp đôi kia nằm trong tay chàng. Võ đã dâng những cái đầu của những kẻ ngoại tình trước mộ của anh trai mình rồi bỏ trốn.

Tìm thấy nơi ẩn náu trên Lương Sơn Bạc, Võ đã trở thành một trong những người anh em kết nghĩa và nổi tiếng nhờ nhiều nỗ lực cứu giúp dân lành.

Đầu Báo

Tiếp theo, chúng ta gặp Lâm Xung, một võ sư quản việc huấn luyện võ cho 800.000 cấm binh của hoàng gia. Chàng được biết đến với cái tên “Đầu báo”, Lâm có tất cả những gì mà một người đàn ông có thể ao ước - sự tôn trọng ở kinh đô, một cuộc hôn nhân hạnh phúc và một cuộc sống viên mãn, bình yên.

Nhưng trong giai đoạn này của lịch sử Trung Quốc, chính quyền quan lại rất hủ bại (may mắn thay đó là chuyện của quá khứ… ừm…) và Lâm sớm gặp kẻ thù không đội trời chung của mình – viên quan Thái úy Cao Cầu. Tên của viên quan này có nghĩa đen là “quả bóng cao”, Cao Cầu không có tài các gì ngoài việc thạo chơi cầu - một môn bóng đá cổ xưa, khiến hoàng đế yêu quý y, và đã thăng chức rất cao cho y.

Con trai của Cao Cầu - Cao Khảm, là một thanh niên hư hỏng và phóng đãng, người đã theo đuổi vợ của Lâm Xung. Nàng là một người phụ nữ ngay thẳng, đã không làm hắn hài lòng hết lần này đến lần khác, cuối cùng nàng bị dồn vào đường cùng, nàng đã quyết định tự vẫn chứ không chịu bị làm nhục.

Trong khi đó, cha của Cao Khảm là Cao Cầu cố tìm mọi cách loại bỏ Lâm. Hắn đã bày ra một kế phức tạp để bẫy và bỏ tù chàng. Lâm bị bắt, bị đày đi viễn xứ và bắt đầu cuộc hành trình dài của mình cùng với những tên quản tù vạm vỡ. Những tên quản tù này chính là những sát thủ được trả tiền để kết liễu chàng …

Trước khi kể tiếp câu chuyện này chúng ta cần gặp một người đàn ông khác.

Hòa Thượng Say Rượu

Là một hòa thượng “bất bình chẳng tha”, Lỗ Trí Thâm nổi bật so với các đồng nghiệp của mình với tầm vóc cao 8 thước. Bên cạnh việc ông có sức mạnh phi thường, Lỗ còn là một võ sĩ điêu luyện và sử dụng những bản sự này để bảo vệ công lý.

Là một chức quan huyện nhỏ, Lỗ đã gặp chuyện bất bình và phải xử lý. Chuyện kể rằng, một kẻ bán thịt bất lương đã ngược đãi một phụ nữ. Khi cô này cầu cứu Lỗ, ông lập tức đi tìm tên đồ tể và chỉ bằng vài cú đánh, Lỗ đã hóa kiếp cho tên này rồi bỏ trốn.

Theo lời khuyên của một người bạn, Lỗ bèn trốn vào một ngôi chùa trong rừng sâu, ông mặc y phục của hòa thượng và cạo trọc đầu. Dù đã thay đổi diện mạo, nhưng Lỗ không theo giới luật, vẫn đi đánh nhau, ông rất tai tiếng tại quán rượu địa phương. Một lần sau khi Lỗ say rượu, hòa thượng trụ trì đã đuổi ông ra khỏi chùa vì ông đã gây nhiều rắc rối.

Có giai đoạn Lỗ Trí Thâm quản việc trông coi vườn rau. Một hôm, để thu phục bọn lưu manh, Trí Thâm đã nhổ bật gốc một cây dương liễu. Đến đây tình Lỗ cờ gặp được Lâm Xung, hai người kết nghĩa huynh đệ.

Câu chuyện này đã được Shen Yun trình diễn vào năm 2023 - vở Hoà thượng Lỗ, một hòa thượng say rượu và chính trực.

Lỗ Gặp Lâm

Sau đó hòa thượng Lỗ vân du trên đường thì ông gặp Lâm Xung và hai người nhanh chóng nhận nhau làm anh em.

Quý vị nhớ lại, Lâm bị kẻ ác gài bẫy, bị cùm và bị đày đến miền biên viễn. Trên mặt chàng còn bị khắc dấu tù nhân và bọn quản tù đi theo được lệnh bí mật giết chàng khi đến nơi.

Khi chúng sắp giết Lâm, hòa thượng Lỗ nấp sau cây đã nhẩy ra, vì đã theo dõi bọn này. Lỗ cứu Lâm và giết chết những kẻ hại người.

Tuy nhiên Lâm đang trong tâm trạng buồn chán nên chàng tiếp tục đi đày đến Thương Châu. Cuối cùng Lâm đến nơi vào mùa đông lạnh giá. Kẻ thù của chàng là Cao Cầu còn gửi một nhóm lưu manh đến ám sát chàng. Đêm đó chúng đến cạnh túp lều của Lâm. Tình cờ là mái của căn lều tồi tàn của chàng đã bị tuyết đè sập, buộc Lâm phải tìm nơi ẩn náu trong một ngôi chùa gần đó. Không biết rằng chàng không có ở đó, những tên côn đồ đã đốt cháy lều bằng những ngọn đuốc của chúng.

Từ trong chùa chàng nhìn thấy bọn lâu la của Cao đang đốt lều của chàng. Và chàng muốn trả thù vì đã mất gia đình, mất nhà, bây giờ sinh mệnh cũng không an toàn, Lâm lao ra từ ngôi chùa và giết sạch bọn lưu manh.

Chàng lấy chiếc khăn của vợ lau thanh kiếm đầy máu rồi lấy máu viết trên phiến đá dòng chữ “Phải trốn vào núi Lương Sơn Bạc”. 

Câu chuyện này đã được trình diễn trên sân khấu Shenyun. Bạn cũng có thể xem trên Shen Yun Zuo Pin.

Quỷ Mặt Xanh

Dương Chi là một trong những hảo hán - tướng cướp không may mắn nhất. Anh là hậu duệ của dòng dõi họ Dương, một gia tộc có các chiến tướng nổi tiếng. Cá nhân anh cũng là một võ sư lừng danh, anh hiểu tất cả 18 thế trận pháp, anh là người phóng dao nhanh và chính xác nhất tại vùng phía nam của Vạn Lý Trường Thành. Thanh kiếm của anh là báu vật gia truyền của gia tộc Dương, nó có sức mạnh thần thoại, có thể chém đứt thép mà không cùn, cắt đứt sợi tóc khi thổi nhẹ sợi tóc ấy vào lưỡi kiếm và có thể chém đứt người mà không hề dính máu.

Ngoài thanh kiếm thần, Dương còn có một cái bớt xanh trên mặt, cho nên anh còn bị gọi là “Quỷ Mặt Xanh”

Viên tướng nghêng ngang này đã gặp không may khi có nhiệm vụ bảo vệ hàng hóa của triều đình, nhưng trên đường đi thuyền chở hàng đã bị chìm trên giòng sông Hoàng Hà. Anh ta đã trình quan và đã bị xử tội và bị cách chức.

Sau đó một viên quan khác lại sai Dương đi bảo vệ hàng hóa được cống cho triều đình. Vì đường đi nguy hiểm, Dương quyết định vận chuyển hàng vào ban ngày vì ban đêm hay có cướp. Xe chở hàng phải đi suốt ngày, giữa trưa dưới nắng cháy người làm xin dừng lại nghỉ. Nhưng Dương khăng khăng thúc họ phải tiếp tục đi, cho đến khi họ không còn sức để đi nữa, họ bèn dừng lại và Dương phải để cho họ nghỉ ngơi. Lúc đó một người buôn rượu đi ngang qua và mọi người đều muốn thử rượu. Dương biết rằng nếu nếm rượu bọn họ sẽ bị say và xe hàng dễ bị cướp cho nên anh không cho phép. Người buôn rượu cứ nài nỉ để cho họ nếm, cuối cùng ông ta đưa cái gáo ra, sau khi trả tiền mọi người đều được nếm, Dương cũng nếm, nhưng không may là cái gáo này có tẩm thuốc ngủ.

Khi tỉnh dậy Dương còn lại một mình, người buôn rượu và những người làm thuê đã biến mất. Những người làm thuê còn để lại cho Dương miếng giấy là họ đi báo quan là Dương là kẻ ăn cắp để trốn tránh trách nhiệm. Dương tình cờ đi đến thị trấn với thứ duy nhất mà anh còn lại là thanh kiếm và bán nó với giá chỉ bằng một phần nhỏ giá trị thực. Thanh kiếm huyền thoại của gia tộc Dương bây giờ đã nằm trong tay những kẻ buôn bán trên phố.

Rồi Dương đi trốn, trên đường anh gặp hòa thượng Lỗ. Hòa thượng Lỗ đã giới thiệu Dương với nhóm tướng cướp hảo hán trên núi Lương Sơn Bạc và khuyên Dương gia nhập nhóm này.

Câu chuyện rất thú vị là kẻ phục kích xe hàng và đầu độc rượu cũng là tướng cướp hảo hán, người này đã sớm cùng Dương kết nghĩa anh em.

Câu chuyện này cũng đã được trình diễn trên sân khấu Shen Yun 2013 với tựa đề Dương Chi bán kiếm thần.

* * *

108 tướng cướp hảo hán, mỗi câu chuyện đều rất hay và độc đáo. Thủy Hử với các Tướng Cướp Hảo Hán mang lại giá trị phong phú cho những màn vũ kịch nhiều sắc màu. Shen Yun sẽ lần lượt trình diễn các vũ kịch này, câu chuyện nào sẽ được trình diễn kế tiếp đây?